Idara ya tiba ya mwili (fysiotherapie afdeling)

16 december 2016 - Dar es Salaam, Tanzania

Op mijn blog komen natuurlijk hele leuke weekendjes weg voorbij en vooral hele ontspannende dingen maar er wordt natuurlijk ook gewoon nog gewerkt!

Ik en Sem gaan samen van maandag tot en met vrijdag naar het Muhimbili Orthopedic Institute (MOI) in Dar es Salaam. Dit is een enorm ziekenhuis wat Orthopedische ingrepen doet. Hierbij moet je denken aan ingrepen zoals botbreuken, slachtoffers van verkeersongelukken en Hydrocefalus (waterhoofd). Kortom, hier komt eigenlijk alles voorbij wat te maken heeft met operaties.

Opereren doen ze hier eigenlijk bij alles waarbij ze denken dat het zin heeft. Als een jong kind van 8 jaar zijn been breekt, dan wordt het vastgezet met pinnen en schroeven, dat is hier gewoon normaal, ze proberen soms gips of externe fixatie maar niet altijd. Het maakt het allemaal nog onsmakelijker als je erachter komt dat de meeste slachtoffers een motorongeluk hebben gehad (ze zijn hier wel gewend aan veel bloed, uitstekende botdelen en blootliggende hersenen). Ze rijden hier namelijk in het verkeer rond vaak zonder helm, met hoge snelheden, zonder licht en vaak nog met iemand achterop. Kortom, het regent hier verkeersslachtoffers en mensen met hersenschade is hier echt geen uitzondering.

Er zijn ook bekende gevallen van patiënten die van gebouwen afvallen (als ze aan het werk zijn als bouwvakker), dit zijn dan geen hoogtes van 2 meter, maar minimaal 6 meter en soms zelfs hoger dan dat. Vandaag kreeg ik ook nog te horen van een andere student dat er een patiënt binnenkwam op de OK welke met zijn gezicht op de horens van een Buffalo genomen was. Kortom, hier komt echt alles voorbij! Wij als fysiotherapeuten krijgen niet al deze patiënten voordat of nadat ze geopereerd zijn, een deel komt bij ons, andere kunnen geen fysiotherapie betalen en een gedeelte overlijden.

WachtruimteMaar dan nu wat meer over hetgeen waar het allemaal echt om draait, fysiotherapie. In een eerdere blog heb ik al wat verteld over hoe het eruit ziet, nu kan ik wat meer vertellen over hoe het er hier aan toe gaat op het gebied van behandelen. Maandag, woensdag en vrijdag zijn de drukste dagen. Dit is meteen al te zien aan de wachtrij. Op deze dagen komen namelijk alleen de patiënten die verzekerd zijn, de mensen komen zo vaak mogelijk want ze zijn toch verzekerd en hierdoor wordt het zo stampvol. Op de foto is te zien dat iedereen zit te wachten totdat hun naam wordt omgeroepen en ze binnen mogen komen en het kan echt uren duren voordat je naam wordt omgeroepen. Als ze eenmaal omgeroepen worden, dan kunnen ze aansluiten bij Wachtruimteéén van de tien fysiotherapeuten (deze wordt van tevoren wel toegewezen) en meekomen in een behandelkamer (die ongeveer 2,5 bij 3 meter is, hierin staat ook een behandeltafel en een bureau), of ze gaan zelfstandig aan de slag. Dit zorgt er voor dat deze zaal van 20 bij 10 meter snel vol zit want ze nemen vaak familie en/of vrienden mee naar de therapie. Deze vrienden en familie helpen vaak bij de therapie maar soms doen ze niks en zitten ze de hele tijd op hun telefoon en duwen ze alleen maar de rolstoel waar de patiënt in zit.

Op dinsdag en donderdag is het eigenlijk rustig, zo rustig dat fysiotherapeuten ‘niks’ te doen hebben. Op deze 2 dagen mogen zowel de verzekerde als de onverzekerde mensen langskomen, waarom het op deze 2 dagen zo rustig is weet ik nog steeds niet want niemand heeft er eigenlijk een antwoord op, zodra ik het weet dan zal ik het uiteraard mededelen.

Op deze afdeling waar wij fysiotherapie geven komen de mensen die NIET zijn opgenomen in het ziekenhuis, de zogenoemde “out patients”. Je hebt ook “in patients”, dit zijn patiënten die opgenomen zijn in het ziekenhuis voor of na een operatie. Deze patiënten blijven in het ziekenhuis totdat ze ontslagen worden en liggen op de “Wards” (betekent afdeling). Hier ga ik in een andere blog nog verder over vertellen.

De meest voorkomende patiënten zijn, lage rugklachten, nekklachten, hand- en polsklachten en overgewicht. Deze klachten zijn veelal gerelateerd aan de dagelijkse activiteiten die ze doen. Ze dragen waanzinnig zware dingen op hun hoofd en het is niet gek als ze een gewicht van 25 kilo op hun hoofd meenemen. Dit zorgt er natuurlijk voor dat je het gaat voelen in je nek, rug en eigenlijk de rest van je lichaam. Ook zijn ze de hele dag bezig met het schoonmaken van kleren, het kneden van deeg en allerlei andere soorten handarbeid. Dit zorgt ervoor dat ze overbelaste spieren en gewrichten krijgen die voor de nodige klachten zorgen.

Ook is hier overgewicht een serieus probleem. Mensen eten hier veel voedsel waar veel calorieën en koolhydraten (zoals rijst) inzitten en bewegen weinig. Dit zorgt ervoor dat overgewicht een grote oorzaak is voor alle andere lichamelijke klachten zoals bijvoorbeeld artrose. We kregen vorige week de opdracht om de BMI te brekenen van een mevrouw van +/- 60 jaar, een lengte van 150 cm en een gewicht van 100kg. Als je dit uitrekent dan komt mevrouw uit op een BMI van 44,4 en dat is extreme obesitas. Dit is geen uitzondering en komt zeer regelmatig voor en mensen doen er eigenlijk weinig tot niks aan om dit te veranderen.

En dan nu ik, wat doe ik hier als fysiotherapeut. In het begin was het eigenlijk een indruk krijgen wat ze doen, verschillen en overeenkomsten bekijken die we hebben vanuit Nederland. Wat mij meteen opviel is dat ze aan privacy veel minder waarde hechten dan in Nederland, iedereen kan zomaar de behandelkamer inkomen en dat is eigenlijk geen probleem. Ook is het gebruikelijk dat je meerdere patiënten tegelijk hebt, een deel van deze patiënten gaat zelfstandig aan de slag in de oefenzaal en één patiënt behandel je echt in een klein kamertje.

Wat ik anders had verwacht is dat ze veel minder met evidentie bezig zouden zijn. In het ziekenhuis zijn ze bezig met evidentie en onderbouwingen van de behandelingen. Echter is het wel zo dat ze achterlopen wat betreft de ontwikkelingen en gebruiken ze voor rugklachten eigenlijk standaard een hotpack of een coldpack (hangt van de temperatuur buiten af welke ze gebruiken) om pijn reducerend te werken. Ook is het gebruik van TENS (Transcutane Electro Neuro Stimulatie, op Google is een uitgebreidere uitleg hierover) een veelgebruikt instrument voor het dempen van pijn, dit doen we in Nederland eigenlijk ook zelden, maar hier gebruiken ze het aan de lopende band voor werkelijk waar elke klacht. Kortom, ze zijn meer van de apparatuur en zalfjes die moeten helpen dan van echte fysiotherapie, dat betekend natuurlijk niet dat ze helemaal niks doen!

Wat hier wel duidelijk is, is dat de mensen die komen vaak erg arm zijn dus geven ze oefeningen mee (ook aan de familieleden die mee zijn gekomen) en kunnen ze die thuis doen, de vraag is altijd maar of ze deze oefeningen doen en of ze deze goed uitvoeren.

Er is dus een hele hoop dat ze anders doen en wat ze hetzelfde doen, eigenlijk teveel om op te noemen! Desondanks dat het allemaal als een rommeltje overkomt tijdens de behandelingen door alle drukte, werkt het toch. Misschien werken ze niet het meest efficiënt maar dat vinden ze helemaal niet erg, het werkt.

Ik ben nu al 4 weken bezig en behandel ook al zelfstandig patiënten. De eerste patiënt die ik had, had een dwarslaesie gehad laag in zijn rug en moest ik weer laten lopen, wat uiteraard onmogelijk was (dit is terug te lezen in mijn eerdere verhalen). Ook heb ik patiënten behandeld die waren geopereerd aan bijvoorbeeld hun onderarm omdat ze een verkeersongeluk hadden gehad en waarbij ze pinnen en schroeven gebruiken om de boel weer recht te zetten en te houden. Ze zijn hier een stuk minder zachtaardig met opereren dan in Nederland want de littekens zijn vaak enorm en de spierfunctie is een stuk minder omdat ze eigenlijk alles weghakken wat in de weg zit tijdens de operatie. Dit zorgt ervoor dat de revalidatie een stuk lastiger wordt en er vaak een zeer beperkte herstel behaald wordt wat tot gevolg heeft dat er eigenlijk onnodig functieverlies optreed. Toch proberen we hierbij de spierkracht en activiteit zoveel mogelijk terug te krijgen en het zo functioneel mogelijk te houden, uiteraard met behulp van icepacks, hotpacks, TENS en allerlei andere apparatuur en zalfjes.

Voor de rest komen dus erg veel rug, nek, hand- en polsklachten voorbij. De mensen met hand- en polsklachten gaan meestal al zelfstandig naar de “handentafel” en hoef ik dus vrij weinig tot niet te helpen omdat ze vaak zelf al weten wat ze moeten doen. De rug en nekklachten daarin tegen behandelen we wel in een behandelkamer met de eerder genoemde hot- of coldpack, of TENS gevolgd door massage en/of mobilisatie en tenslotte oefeningen (welke gebaseerd zijn op MC Kenzie), waarbij je moet denken aan het hol en bol maken van de rug.

Mijn doel hier nu is om beter te kunnen communiceren met de mensen hier zodat ik in ieder geval kan uitleggen wat ik van plan ben om te doen, waarvoor we het doen en hoe het uitgevoerd moet gaan worden. Deze mensen hier spreken namelijk Swahili, een Afrikaanse taal. Sommige mensen spreken Engels maar dat zijn er niet veel. Om ervoor te zorgen dat ik in het Swahili kan communiceren heb ik 2x per week 1 uur Swahili les waarin ik dus leer hoe ik kan communiceren met patiënten (en buiten het ziekenhuis met andere mensen). In het begin was dit natuurlijk lastig, zeker omdat de meeste mensen geen Engels spreken. De fysiotherapeuten waren in het begin constant aanwezig om te vertalen tussen Swahili en Engels. Na 4 weken gaat het steeds beter en ben ik al zelfstandig met patiënten aan de slag geweest.

Ik heb met dit verhaal geprobeerd een betere indruk te geven van hoe het er hier ongeveer aan toe gaat. Ik kan me erg goed voorstellen als er nog onduidelijkheden zijn of nieuwsgierigheden loskomen bij het lezen van dit verhaal, ik zou dan ook graag willen weten van jullie wat jullie nog meer zouden willen weten over het ziekenhuis en de behandelingen en dan kan ik dat proberen te verwerken in een volgend verhaal. Helaas kan ik niet zomaar overal foto's van maken in het ziekenhuis omdat niet iedere patiënt of fysiotherapeut daar toestemming voor geeft.

Er zullen ook nog verhalen komen over de ICU (Intensive Care Unit) waar de mensen liggen die intensieve zorg nodig hebben en vaak preoperatief zijn. Ook zal ik wat gaan vertellen over de “Theater” (dit zijn de operatiekamers), over de ‘Wards’ (dit is de afdeling waar pre- en postoperatieve mensen en baby’s liggen).

Foto’s

3 Reacties

  1. Trees:
    17 december 2016
    Ik ben onder de indruk van je verslag.
    Ook byzonder om mee te maken hoe het daar aan toegaat, wat zal jij extra bagage meenemen naar nederland
  2. Rietje en Jim Krak:
    21 december 2016
    mambo rafiki Yves,
    Wat een geweldig uitgebreid verslag van je werkzaamheden!
  3. Rietje en Jim Krak:
    21 december 2016
    Jambo rafiki Yves,
    Wat een geweldig uitgebreid verslag, je maakt veel ellende mee en kan er gelukkig wat aan doen.Van hoe laat tot hoe laat ben je aanwezig in het hospitaal.Jim vraagt zich af of je ook patiënten met zijn klachten behandelt? Veel sterkte en succes. Jim en Riet